Vraag je je af: wat is Ayurveda? En waarom is het tegenwoordig zo populair? In deze blog lees je wat Ayurveda is, wat de pijlers zijn én ontdek je de voordelen. Ik ben dol op persoonlijkheidstesten. Zo kwam ik begin dit jaar de Ayurveda Self-Test tegen van Kim van der Veer. Ik was nog niet bekend met Ayurveda, maar de test zou uitwijzen wat mijn unieke mind-body type was, dus waarom niet?
De uitkomst was alsof ik mezelf op een presenteerblaadje zag: gedisciplineerd, ordelijk, vol energie, maar ook chagrijnig als ik honger heb (daar kan iedereen die mij kent over meepraten), een kort lontje en ongeduldig. Al deze eigenschappen wezen erop dat ik een Pitta-type ben. En dat is eigenlijk waar Ayurveda mee begint.
Wat is Ayurveda?
Misschien heb je bewust op deze blog geklikt omdat je werkelijk waar geen idee hebt wat Ayurveda is. Helemaal niet gek, het is een vrij onbekende term in Nederland. Maar het wordt wél steeds populairder.
Ayurveda is een van de oudste geneeswijze ter wereld en komt uit India. “Ayus” betekent in het Sanskriet leven en “veda” betekent wijsheid. Je kunt Ayurveda dus zien als de wijsheid van het leven. Waar traditionele geneeskunde een probleem aanpakt als het er is, zoals bijvoorbeeld een ziekte, focust Ayurveda zich juist op het voorkomen van ziektes en het leven in balans. Makkelijker gezegd dan gedaan, maar het begint allemaal bij de elementen: aarde, water, vuur, lucht en ether. Elk van deze elementen vormt een duo en daaruit ontstaan de drie Ayurvedische dosha’s. Pitta, Kapha en Vata.
Ayurvedische dosha’s
Volgens Ayurveda krijgt iedereen bij de geboorte een zogenoemde geboorteconstitutie. Dit betekent dat één van de drie dosha’s jouw “hoofd” dosha is. Zo krijg je bepaalde lichamelijke en mentale kenmerken mee. Als je dosha’s in balans zijn, voel je je gezond en heb je een goede immuniteit. Maar door de drukke wereld waarin we vandaag de dag leven en het vaak ongezonde eetpatroon raakt ons lichaam uit balans en krijgen we klachten. De klachten kunnen terug te koppelen zijn aan een onbalans van je geboorteconstitutie, maar het kan ook zo zijn dat een van de andere dosha’s in je lichaam uit balans is. Je hebt namelijk altijd een beetje van alle drie de dosha’s in je.
Balans tussen alle drie de dosha’s is de sleutel tot een goede gezondheid. Je brengt je dosha in balans door het tegenovergestelde van je dosha aan je leven toe te voegen. Heb je bijvoorbeeld veel vuur in je? Eet dan verkoelende producten, blijf in de schaduw en doe rustig aan.
Stel je voor: je hebt een pitta dosha (vuur en water) en je zit in de zon op het heetst van de dag met een pittige pasta en een hete gemberthee. Behalve dat het misschien een gekke combinatie is, kun je je wel voorstellen dat je een vuurelement nog meer aanwakkert door de hitte van de zon en het pittige van de pasta en de gember. Het resultaat: je raakt geïrriteerd, je huid wordt rood en je krijgt last van maagzuur. En zo krijg je een dosha uit balans.
Wat is Ayurveda en wat zijn de pijlers?
Ayurveda gaat verder dan alleen wat je eet. Het is een holistische levensstijl waarbij een hoop komt kijken. Het doel is om alle drie de dosha’s in je lichaam in balans te houden, om je zo gezond en fit te voelen. Ayurveda kent onder andere de volgende 4 pijlers:
- Voeding. Ayurveda staat bekend om het gebruik van kruiden en specerijen. Dit zijn de alternatieven voor traditionele geneeskunde. Heb je last van je keel? Dan zet je een flinke kop gemberthee in plaats van dat je een paracetamol neemt. En wil je ontstekingen in je lichaam remmen? Dan voeg je veel kurkuma toe aan je voeding. Dit werkt ontstekingsremmend.
- Reinigingskuren. Pranayama (oftewel je ademhaling) is een van de belangrijkste manieren om je lichaam te reinigen van gifstoffen. Je hebt hiervoor verschillende ademhalingsoefeningen, die je misschien tijdens een yogales wel eens hebt ervaren. Door goed te ademen verlos je je lichaam van gifstoffen. Ook kent Ayurveda verschillende detoxen.
- Yoga. Ayurveda en yoga zijn onlosmakelijk aan elkaar verbonden. En zo is yoga ook een belangrijk onderdeel van een Ayurvedische levensstijl. Yoga brengt namelijk balans in je lichaam en geest, verbetert je gezondheid en brengt harmonie in je leven. Voor elke dosha wordt een andere yogastijl aangeraden. Maar het hangt ook af van waar je lichaam op dat moment behoefte aan heeft of welk seizoen het is.
- Meditatie. Een belangrijk ochtendritueel in Ayurveda is mediteren. Als je een vata dosha hebt, betekent dit dat je soms moeite hebt met je concentreren. Je denkt dan misschien dat mediteren niets voor jou is, maar het is juist iets voor jou omdat je daarmee je dosha in balans brengt.
Wat zijn de voordelen van Ayurveda?
In de Ayurvedische levensstijl is het belangrijk dat je leeft op een manier die bij jou past. Je eet, beweegt en slaapt volgens jouw dosha. Hierdoor ervaar je vele voordelen. Enkele daarvan zijn:
- Je leeft in balans en ervaart rust en gezondheid
- Je bouwt immuniteit op, voorkomt ziektes of pakt ze bij de bron aan
- Je gebruikt de natuur en je voeding om te helen en je lichaam te ondersteunen
Ontdek zelf meer over Ayurveda én een ochtendritueel tip
Hopelijk heb je een antwoord gekregen op de vraag: wat is Ayurveda? Ik wil de blog afsluiten met een tip voor een klein beetje Ayurveda in jouw leven: tongschrapen. Niet met je tandenborstel na het poetsen, maar met een echte tongschraper. Volgens Ayurveda is je mond namelijk essentieel voor de gezondheid van je hele lichaam. Zo start bijna iedereen in India de dag met het schrapen van hun tong: je haalt letterlijk het afval van gisteren van je tong af en begint de dag fris. Je zult merken dat je tong er ook steeds “schoner” uit gaat zien.
In een volgende blog vertel ik je meer over de drie verschillende dosha’s. Wil je zelf meer lezen over Ayurveda? Het nieuwe boek van Janesh Vaidya is een aanrader! Heel praktisch en toegankelijk.
Liefs,
Esmeé
