Duurzaam reizen wordt steeds hipper en daar ben ik erg blij om! Maar hoe reis je eigenlijk op een verantwoorde en duurzame manier? De beste manier om duurzaam te reizen is natuurlijk om helemaal niet meer te vliegen. Neem bijvoorbeeld eens de trein in plaats van het vliegtuig als je een stedentripje maakt. Soms ben je er met de trein nog sneller en bovendien is het erg comfortabel! Daarnaast kan je er ook voor kiezen om met de auto of de bus op reis te gaan. En wil je toch graag vliegen? Maak dan niet te veel vliegreizen maar beperk je tot 1 ton CO2 uitstoot per jaar. Met een CO2 budget in je achterhoofd beperk je je vliegreizen en kan je op die manier toch wat bijdragen aan het milieu.
Voor dit artikel interviewde ik Zoë van Liere, die je misschien wel kent van Moderne Hippies of haar YouTube kanaal Professional Wild Child. Een paar jaar geleden heb ik met Zoë een mooie reis gemaakt door Umbrië. Tijdens deze reis verbleven we in knusse agriturismo’s midden in de Italiaanse natuur, waarbij we genoten van heerlijke verse pasta’s en rode wijn. Zoë heeft onlangs haar eerste boek uitgegeven, welke in het teken staat van duurzaam reizen in Europa. Ook onze trip door Umbrië wordt hierin beschreven, samen met nog veel meer plekken waar je misschien niet aan zou denken. Daarnaast staat het boek boordevol tips om duurzamer te reizen, inclusief een handige Groene Paklijst voor je volgende reis.
Duurzaam reizen, hoe doe je dat?
Allereerst, wat een ontzettend leuk boek is ‘Duurzaam Reizen’! Ik heb het boek met veel plezier gelezen en je hebt mij laten nadenken over bewuster reizen. Dankzij jou wil ik nu vaker met de trein in Europa op vakantie gaan. Ook staan er veel plekken in waar ik zelf niet aan zou denken, zoals Chios in Griekenland.
Aan welke reis uit jouw boek heb je de mooiste herinneringen?
Zoë: Van alle bestemmingen die in het boek staan, heb ik persoonlijk de mooiste herinneringen in Italië. Voordat ik veel op reis ging, kende ik eigenlijk niets anders. Iedere zomer gingen wij als gezin óf naar Toscane óf naar Umbrië. Na veel plekken in de wereld te hebben gezien, blijf ik erbij: je kunt mij ieder jaar naar Italië sturen, en ik ben content. De taal, het eten, de mensen, de cultuur, de natuur – ik vind er echt alles heerlijk. Umbrië wordt al het groene hart van Italië genoemd, vanwege de natuur daar. Maar tijdens onze trip – die we immers samen hebben gemaakt – hebben we heel veel plekken leren kennen die bezig zijn met duurzaamheid en plantaardig eten. Een kant waar Italië niet per se om bekend staat. Ook die kant kun je dus zelfs opzoeken. En dat maakt het hele plaatje natuurlijk wel compleet.
In het boek staan ook wat toeristische eilanden, zoals Mallorca en Ibiza. Waarom heb je deze plekken opgenomen tussen de uniekere plekken?
Mallorca en Ibiza staan niet zo goed bekend onder de echte reiziger en avonturier; daarvoor zijn het te toeristische eilanden geworden. Het massatoerisme betreft echter slechts een gedeelte van het eiland, en iedere reiziger weet dat je vérder moet kijken om een (ei)land werkelijk te leren kennen. Zowel Mallorca als Ibiza hebben geweldige kanten, maar zijn bijna kapotgemaakt door het ‘zon, zee & strand’ gehalte. Op Ibiza wordt dat nog iets verergerd, doordat mensen er vooral heengaan om te feesten. Ik wil in dit boek laten zien dat dit soort bestemmingen ook een heel andere kant in zich hebben. Doordat het toeristisch is, is het toegankelijk en relatief makkelijk te bereiken. Je moet alleen je ogen even openen en weten waar je moet zijn, om de andere kant ervan in te zien.
Wat is volgens jou dé ultieme manier van duurzaam reizen?
Duurzaam reizen betekent rekening houden met mens, dier én natuur. Ik zou willen dat we de klimaatcrisis net zo serieus zouden nemen als de coronacrisis; we moeten nú echt stappen gaan ondernemen om de klimaatdoelstellingen van 2030 te gaan behalen. Ondanks dat we vast zitten in een systeemcrisis, betekent dat niet dat je zelf geen verschil kunt maken. Praktisch houdt dat in dat je niet, of in ieder geval minder, vliegt, je zorgvuldiger leert kiezen welk vervoermiddel te pakken en bedenkt hoe je je op reis wilt gedragen. Voor de coronacrisis gingen we echt van hot naar her; nu kunnen we überhaupt weer meer waardering vinden in het überhaupt weg mogen gaan. Als we dan uiteindelijk weer mogen, zou het mooi zijn als we ons reisgedrag aanpassen naar wat de nieuwe wereld van ons vraagt.
Denk je dat de corona crisis impact heeft op onze manier van reizen?
De coronacrisis heeft er natuurlijk voor gezorgd dat we dit jaar niet of nauwelijks reizen, en als we dat deden; dan bleven we dichtbij huis of vlogen we misschien één keer dit jaar. Eigenlijk super duurzaam en hartstikke goed, maar de motivatie om dat te doen kwam niet intrinsiek voort uit een nieuwe vorm van reisbewustzijn. Het is dat het nu ‘moet’ en we niet anders kunnen. Maar het is eigenlijk wat überhaupt onze nieuwe norm zou moeten zijn en worden. Het milieu heeft er dit jaar baat bij gehad, maar KLM heeft alsnog 3,4 miljard ton subsidie gekregen dit jaar – waarmee de klimaatcrisis op de lange baan wordt geschoven. Laten we nu juist ook dáár verandering in gaan brengen.
In je boek praat je over een jaarlijks vakantie CO2 budget van 1 ton. Hoe werkt dit precies?
Een vliegticket van Amsterdam naar New York kost alleen al 3 ton CO2, terwijl we inderdaad volgend jaar een vakantie-CO2-budget hebben van een ton en dat de jaren erop eigenlijk alleen maar minder gaat worden. Op basis van 1 ton CO2 kun je bijvoorbeeld een week wintersporten en twee weken met de auto naar Italië. Of je kiest ervoor twee jaar niet op vakantie te gaan in het buitenland en na verloop van tijd toch die verre reis naar Azië of Zuid-Amerika te maken. Als jij die verre reis dus wilt maken, kan dat wel – alleen je moet het misschien iets meer verdelen met andere type reizen. Of, super duurzaam: ga met een vrachtschip naar een (verre) bestemming. Heb je gelijk een nieuw avontuur in de pocket.
Sommige mensen nemen toch liever het vliegtuig dan de trein. Met de trein duurt de reis soms langer en al dat overstappen kan misschien onhandig zijn. Wat zou jij tegen deze mensen willen zeggen?
Het hangt enorm af waar je naartoe wilt. Een goed getal om te onthouden is: 750 kilometer. Als je bestemming binnen de 750 kilometer valt, kun je meestal prima de trein pakken en duurt het meestal niet veel langer dan vliegen. Bovendien is de trein super comfortabel, heb je meestal een stopcontact bij je stoel zitten en kan je genieten van de uitzichten waardoor je veel bewuster bent van waar je bent. Een stuk gezonder voor de aarde én je eigen mentale gezondheid.
Als je bijvoorbeeld naar Berlijn gaat, dan kun je net zo goed de trein pakken want qua reistijd (als je de gehele reis meerekent, van inchecken tot taxi pakken naar je hotel) is de trein even lang. Als je verder weg wilt, en je bent met meerdere mensen, overweeg dan de auto te pakken. Het is niet ideaal, maar altijd beter dan het vliegtuig. En mocht je iets meer tijd hebben, dan kún je wel met de trein naar verdere bestemmingen. Zo gaat er vanaf december bijvoorbeeld weer een nachttrein naar Oostenrijk. Vanaf daar kan je ook weer makkelijk in Italië komen bijvoorbeeld. Super tof!
Met welke duurzame struggles kamp jij zelf wel eens? Heb je bijvoorbeeld last van vliegschaamte?
Ik heb zeker last gehad van vliegschaamte. Toen ik me flink begon te verdiepen in de technische kant van klimaatverandering en de opwarming van de aarde, begon ik me te schamen voor de vele reizen die ik – tegen die tijd – ‘moest’ maken voor mijn werk. Voor Moderne Hippies en Professional Wild Child werd ik veelvuldig gevraagd om op persreis te gaan en een artikel of video te maken over een bestemming; ondanks mijn vrije geest, snapte ik dat mijn bewuste kant daar volledig mee strookte. Maar dat wekte dan wel gelijk weer de vraag op: waarin kan ik nu dan wél de verandering zijn?
Zo besloot ik dit jaar op vliegdieet te gaan en me aan te sluiten bij het initiatief Flight Free 2020. Dit was natuurlijk voordat de crisis aanbrak en men überhaupt minder tot weinig ging vliegen dit jaar. Toch heeft het me verplicht naar andere manieren van reizen te gaan kijken. Daarnaast ben ik veel reizen van m’n verleden aan het compenseren; dat zet op de lange termijn geen zoden aan de dijk, maar het helpt wél enorm in je reisbewustzijn en hoeveel CO2 je uitstoot met wat voor type reis. En dat zorgt er dan weer voor dat ik andere keuzes zal gaan maken in de toekomst.
Heb je nog tips voor duurzame producten die je zelf gebruikt tijdens het reizen?
Absoluut! Het is zo slim te denken aan enkele producten, zodat je op reis bewustere keuzes kunt maken. Neem altijd een waterfles (met filter) mee, maar denk ook aan de nieuwe dingen die je aanschaft voor een reis en probeer deze altijd te kopen van merken die ethisch verantwoord produceren. Niet onbelangrijk: de zonnebrand die je koopt kan schade aanbrengen aan het koraalrif, dus ook hier is het weer even extra opletten geblazen. Er staat een Groene Paklijst in het boek met diverse tips, maar ook een hoofdstuk over waar je precies op moet letten bij het kiezen van de juiste zonnebrand om het koraalrif te beschermen.
Het boek ‘Duurzaam Reizen’ kan je vinden bij de algemenere boekhandel. Door corona worden we nu echter praktisch gestimuleerd om meer online aan te schaffen; daarvoor kan je het boek ook online bestellen via Bol.com.
Wil je meer balans ervaren en geen last meer van vervelende klachten? Doe dan mijn gratis Ayurveda dosha test en kom erachter welke voeding het beste bij jouw body-mind type aansluit. Kijk ook eens in de Zonderzooi Shop voor mijn e-books en cursussen op het gebied van voeding en Ayurveda.
- Ayurvedisch eten: 20x lekkere én makkelijke recepten - 24/11/2023
- Ayurvedische soep met rijst (peya) - 24/11/2023
- 10x de lekkerste vegan kookboeken - 21/07/2023
